Nghề Làm Thợ Tuy Vất Vả Nhưng Có Rất Nhiều Niềm Vui Mai Nhung

Thu nhập khá trong cùng trình độ nghề

Nghề lái xe nhiều vất vả, hiểm nguy

Nghề lái xe là nghề hiểm nguy, bằng chứng là hàng ngày rất nhiều vụ tai nạn thương tâm là bị thương nhiều người và cũng không ít người phải bỏ dở cuộc sống. Những tình huống bất ngờ luôn xuất hiện bất cứ lúc nào trên đường, chỉ cần thiếu chút quan sát, xử lý không kịp là tai nạn xảy ra. Thế nên tài xế ngoài kỹ năng điều khiển xe cũng phải bình tĩnh trước các sự cố và nhanh nhạy trong việc xử lý.

Với cánh tài xế đường dài với mỗi chuyến hành trình kéo dài từ 3-5 ngày, sự dẻo dai về sức khỏe là rất cần thiết. Nếu không có sự dẻo dai về sức khỏe, rất dễ xảy ra sơ sót khi cơ thể bắt đầu mệt mỏi khi cần cuối chặng hành trình. Xa gia đình liên tục trong khoảng thời gian dài cũng là một thách thức lớn với những tài xế.

Lái xe buýt dù mang nhiều tai tiếng, nhưng thực ra lại nhiều nỗi khổ riêng cần sự cảm thông. Thường thì mỗi ngày làm việc của tài xế xe buýt là từ 8-9 tiếng, nhưng lại phải đối diện với đường phố đông đúc xe cộ di chuyển không theo một quy luật rõ ràng nào, rồi thì xe hư, kẹt đường... cùng với áp lực về thời gian chuyến của xe.

Tài xế lái xe đầu kéo container phải có kỹ năng rất tốt, cộng với thần kinh tốt để điều khiển những xe container khối lượng lớn cồng kềnh trên đường. Tuy vậy, tài xế đầu kéo container thường xuyên phải lái xe vào ban đêm và chịu áp lực về số lần xoay đầu xe.

Dù khá nhiều cơ cực, vất vả nhưng nghề lái xe lại cho thu nhập ổn định để trang trải cuộc sống. Với sự phát triển kinh tế xã hội hiện nay, nhu cầu vận chuyển hàng hóa, con người sẽ không ngừng tăng lên, theo nghề lái xe vì vậy sẽ không lo bị thất nghiệp.

Tôi năm nay 35 tuổi, chồng hơn tôi 4 tuổi. Vợ chồng tôi chung sống bên nhau được tròn 10 năm. Chúng tôi đã có hai con, đứa lớn học lớp 3, đứa nhỏ đang học mẫu giáo. Cuộc sống hôn nhân của tôi bình dị, nhiều mối lo toan nhưng điểm tôi hài lòng nhất đó là gia đình hòa thuận, các con rất ngoan và khỏe mạnh.

Vất vả bao năm tích góp, cuối cùng chúng tôi cũng đã có được nhà riêng, dù nhỏ nhưng đó là niềm tự hào của tôi. Điều khiến tôi băn khoăn, có phần lo lắng đó là các con ngày một lớn dần, chi phí ăn học, chăm sóc ngày càng tăng. Vợ chồng tôi vừa vất vả lo chi tiêu, vừa phải để ra một khoản để trả nợ tiền vay mua nhà.

Tôi tích cực làm việc, không dám nghỉ ngày nào vì sợ thu nhập giảm. Chồng tôi cũng thế, nhiều lần anh ấy bàn chuyện nghỉ việc công ty ra ngoài tự làm ăn. Dù có chút rủi ro nhưng nếu làm ăn tốt thu nhập sẽ cao hơn nhiều so với đi làm công ăn lương. Tôi không đồng ý điều này, bởi chỉ vài tháng không có thu nhập, đồng nghĩa gia đình sẽ vất vả hơn nhiều so với hiện tại.

Nhiều khi thấy chồng đêm không ngủ được, trằn trọc rồi dậy ngồi trầm ngâm một mình ngoài phòng khách, tôi cũng thấy thương lắm. Tôi hiểu được cảm giác của chồng, bước sang tuổi trung niên, bạn bè nhiều người thành đạt, trong khi anh ấy giờ vẫn còn vất vả lo toan. Chắc anh ấy đang khổ tâm, tiền tiêu còn chưa đủ mơ gì đến nhà đẹp, xe sang như bao người cùng tuổi…

Thương chồng vất vả, nhưng cũng giận anh vì tự ý quyết định mọi chuyện. (Ảnh minh họa)

Dạo này công việc của chồng cũng bận hơn, anh ấy nhận làm thêm giờ ở công ty, đi làm từ sáng sớm đến tối muộn mới về. Cả ngày nghỉ cũng đi làm, có hôm công ty điều động ở lại trực cả đêm, đi làm ở xa… Thương chồng vất vả, tôi cũng chỉ biết động viên, chăm sóc, làm nhiều món ngon cho anh ấy ăn. Nhưng thật lạ, tôi càng quan tâm, chồng lại tỏ ra hờ hững, khó gần.

Tôi đã hiểu vì sao chồng lại thay đổi như thế khi phát hiện ra điều bí mật của chồng. Cách đây một tuần, khi trên đường đi làm về, tôi tiện đường rẽ qua nhà Hương - cô bạn thân của tôi từ hồi học đại học. Tôi qua chơi, bàn luôn chuyện sắp tới dự định tổ chức họp lớp đại học như đã lên kế hoạch từ trước.

Vừa bước vào nhà, tôi bất ngờ thấy chồng mình đang ở trong đó. Anh ấy bộ dạng lấm lem, mồ hôi nhễ nhại đang cùng với một người thợ khác nữa đang cặm cụi sửa chữa thiết bị của nhà Hương. Thấy vợ, chồng tôi luống cuống giải thích: "Lương công ty thấp quá, anh nói dối tăng ca nhưng thực ra là đi làm thêm ngoài".

Tôi bật khóc vì thương chồng, thấy anh vất vả như vậy tôi không cầm lòng được. Hôm đó về nhà, chồng tôi đành nói hết mọi chuyện với vợ. Anh ấy đã xin nghỉ hẳn việc ở công ty, tự ra ngoài làm thêm và lập ra đội thợ đi chửa chữa máy móc, thiết bị gia đình... Công việc vất vả hơn, nhưng thu nhập cũng khá hơn so với công ty. Tôi thương chồng, nhưng vẫn giận anh ý vì tự ý mọi chuyện, không nói gì với vợ.

Chồng tôi là kỹ sư, vậy mà giờ lại đi làm công việc mệt nhọc, lấm lem bên máy móc, quả thực tôi rất khổ tâm khi không giúp gì được cho anh. Lo chồng vất vả, tôi có nên khuyên chồng trở lại công ty làm việc hay là tôn trọng quyết định của chồng?

Nhiều lần có dịp đến thăm các đơn vị đóng tàu nên chúng tôi cảm nhận được sự vất vả cực nhọc của nghề đóng tàu thủy. Vào những ngày đông lạnh, gió biển rét cắt da thịt, những người thợ đóng tàu vẫn miệt mài làm việc. Còn những ngày hè, trong cái nóng hầm hập của nhà xưởng, công nhân các phân xưởng vẫn phải hối hả, nơi cắt tôn, thép; nơi hàn, mài gia công các block; nơi lắp ráp, hoàn thiện các chi tiết con tàu…

Ông Nguyễn Hồng Điệp, Tổ trưởng tổ Lắp 1 - Phân xưởng Vỏ 4, Công ty CP Đóng tàu Sông Cấm chau chuốt lại một con tàu khách cao tốc trong xưởng. Lúc ông chui vào khoang tàu tối om, loay hoay lắp thiết bị, hàn, rồi ngắm nghía mối hàn. Không hài lòng, ông tiếp tục chỉnh sửa; lúc ông lại ra boong tàu chuẩn bị vật tư, thiết bị. Trong mớ âm thanh hỗn độn đinh tai nhức óc bởi tiếng búa chát chúa, tiếng hàn xì, tiếng máy móc vận hành trong xưởng, ông Điệp chia sẻ: “Làm thợ đóng tàu thủy, đòi hỏi anh em không những phải có tay nghề mà còn phải khéo léo, làm việc cẩn thận, tỉ mỉ, vì chỉ sai một li, đi một dặm ngay. Mục tiêu cao nhất là phải đảm bảo tàu ra khơi an toàn”.

Khi con tàu đã nên dáng nên hình thì lớn như sàn tàu, nhỏ như cái bu lông, ốc vít, anh em đều phải kiểm tra, lắp ráp hoàn thiện. Khói, bụi, tiếng ồn, cũng phải chịu, phải quen hết mà tập trung cho công việc. Trong xưởng còn đỡ, khi nào đấu đà, lắp tổng thành ngoài triền còn vất vả hơn nhiều.

Ông Nguyễn Hồng Điệp Tổ trưởng Tổ Lắp 1 - Phân xưởng Vỏ 4 của Công ty CP Đóng tàu Sông Cấm

Đến thăm các công ty đóng tàu, chúng tôi thường xuyên chứng kiến cảnh những người thợ đóng tàu “ủ kín” từ đầu đến chân trong bộ trang phục bảo hộ lao động, cheo leo trên giàn giáo dưới cái nắng, cái nóng hầm hập. Họ đang hoàn thiện tàu chở dầu cho đối tác Hàn Quốc. Anh Ngô Viết Hải, Tổ sắt hàn 7, phòng Vỏ 2, Công ty Đóng tàu Phà Rừng cho biết, được “đứng” như vậy vẫn còn tốt chán vì ngoài trời, thoáng khí. Khi đấu đà, ghép nối các block trên triền để hình thành con tàu hoàn chỉnh, anh em phải hàn trong các khe ngách nhỏ hẹp ở khoang tàu kín mít, chật chội, nóng bức, thiếu ánh sáng, khói hàn ngột ngạt mùi dầu, mùi tôn mới, mùi cháy khét của kim loại, tiếng đe búa đinh tai váng óc.

Anh Hải kể, khi đó các khoang hầm chỉ thông với nhau bằng các “cửa giảm trọng” là những lỗ tròn vừa đúng một người chui, trong khi độ nóng của que hàn là cực lớn, truyền vào những tấm tôn. Những người thợ hàn phải hàn trong tất cả các tư thế, từ ngửa thẳng mặt lên đến gập người sát xuống những tấm tôn. Khói hàn toàn CO2 và nhiều loại khí độc hại nồng nặc.

“Chúng tôi không được phép sai sót, các công đoạn đều có bộ phận kiểm tra, nghiệm thu, từ bộ phận kiểm tra chất lượng của nhà máy, bộ phận đăng kiểm của chủ tàu, đăng kiểm của Việt Nam. Không đạt chất lượng sẽ phải làm lại, rất mất thời gian, công sức”, anh Hải nói.

Với người thợ khi sửa chữa, hoán cải tàu cũ lại có những vất vả riêng. Dẫn chúng tôi lên boong tàu, trèo, vượt qua các cấu kiện, thiết bị để ra khu vực hầm nơi anh em đang làm việc, anh Nguyễn Khắc Dũng, đốc công Phân xưởng Vỏ 2 Công ty TNHH MTV Đóng tàu Nam Triệu chia sẻ: “Chúng tôi đang thực hiện cải tạo tàu hàng tàu dầu, tiến độ rất gấp rút nên dù nắng nóng, anh em vẫn phải thi công. Hiện, có khoảng 40 công nhân lao động trực tiếp trên tàu”.

Hơn ba chục năm trong nghề, ông Điệp không còn nhớ đã góp sức làm ra bao nhiêu con tàu vươn khơi. Ông tâm sự: “Tôi gắn bó, trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm của ngành đóng tàu thủy. Nhất là trong những năm gần đây, khi mà ngành đóng tàu thoái trào, khó khăn mới thấy, làm nghề này không yêu nghề không trụ nổi với nghề đâu”. Vì nghề đóng tàu vất vả, nặng nhọc quá trong khi thu nhập chưa tương xứng với công sức.

Anh Đỗ Tiến Sơn, Tổ Sắt hàn Công ty TNHH MTV Đóng tàu và công nghiệp hàng hải Sài Gòn cho biết, lương bình quân công nhân trong tổ của anh khoảng 12 triệu đồng/người/tháng. Tuy nhiên, theo anh, mức lương này chưa đáp ứng được nhu cầu chi tiêu đắt đỏ ở khu vực TP HCM.

“Ở đất Sài Gòn này phải 15 - 20 triệu đồng mới đủ sống”, anh Sơn nói và cho biết thêm, đây là lý do nhiều đồng nghiệp của anh đã rời bỏ công ty.

Trong khi đó, ông Phùng Văn Khôi, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Đóng tàu Nam Triệu chia sẻ, đặc thù nghề đóng tàu là theo dây chuyền, khi bộ phận này có việc thì bộ phận kia phải nghỉ hoặc ít việc, chờ đến công đoạn của mình. Lương, thu nhập người lao động tính theo khoán. Thành ra, nếu đơn vị không có việc gối đầu thường xuyên, chắc chắn thu nhập người lao động bị ảnh hưởng. “Như năm 2018 vừa qua, công ty có nhiều đơn hàng, làm không hết việc, phải làm thêm giờ. Nhưng thu nhập bình quân cũng chỉ đạt khoảng 8 triệu đồng/người”, ông Khôi nói.

Ông Lê Văn Hải, Phó tổng giám đốc Công ty CP Đóng tàu Sông Cấm cho hay, công nhân ngành đóng tàu đòi hỏi mức độ đào tạo chuyên môn, kĩ thuật cao hơn so với ngành nghề khác. Lao động mới ra trường, công ty phải đào tạo tiếp mất mấy năm theo hình thức thợ giỏi kèm cặp, rồi tổ chức thi lấy chứng chỉ, thử tay nghề. Có chứng chỉ rồi mới được đăng kiểm cho phép thi công trên tàu. Vì vậy, lực lượng lao động này rất dễ bị thu hút từ các doanh nghiệp khác có mức lương cao hơn, điều kiện làm việc đỡ vất vả hơn, dù có cùng ngành đóng tàu hay không.

“Những anh em ở lại là những người yêu nghề, gắn bó với nghề. Vì thế, càng phải trân trọng, tạo điều kiện tốt nhất để anh em làm việc, có thu nhập ổn định yên tâm gắn bó với nghề, với công ty”, ông Hải nói.