Tại Nghị quyết được thông qua, TP Thủ Đức được thành lập trên cơ sở nhập toàn bộ 49,79 km2 diện tích tự nhiên, 171.311 người của Quận 2; toàn bộ 113,97 km2 diện tích tự nhiên, 310.107 người của Quận 9 và toàn bộ 47,80 km2 diện tích tự nhiên, 532.377 người của quận Thủ Đức.
Tại Nghị quyết được thông qua, TP Thủ Đức được thành lập trên cơ sở nhập toàn bộ 49,79 km2 diện tích tự nhiên, 171.311 người của Quận 2; toàn bộ 113,97 km2 diện tích tự nhiên, 310.107 người của Quận 9 và toàn bộ 47,80 km2 diện tích tự nhiên, 532.377 người của quận Thủ Đức.
Thành phố Thủ Đức được chọn là tên chính thức cũng vì lý do gắn liền với quá trình lịch sử, văn hóa trước khi được tách làm 3 quận: Q.2, Q.9 và Thủ Đức.
Bí thư Thành ủy TP.HCM – ông Nguyễn Thiện Nhân phát biểu Đề án quy hoạch xây dựng thành phố phía Đông như sau:
“Diện tích hơn 22.000 ha, dân số hơn 1,1 triệu. Định hướng phát triển là đô thị sáng tạo, tương tác cao. Với các trụ cột có sẵn là: Khu công nghệ cao quận 9; Đại học Quốc gia TP.HCM tại Thủ Đức và Khu đô thị mới Thủ Thiêm quận 2. Dự kiến đóng góp 1/3 ngân sách cho nền kinh tế của TP.HCM. Đơn vị hành chính này được sát nhập từ 3 quận là: quận 2, quận 9 và Thủ Đức phải là được gọi là thành phố, chứ không thể là quận”.
Thành lập thành phố Thủ Đức trực thuộc TP.HCM sẽ tận dụng được lợi thế riêng của từng quận. Hình thành động lực mới phát triển chung cho toàn TP.HCM. Quận 2, quận 9 và Thủ Đức đều có mức tăng trưởng rất ấn tượng trong thời gian vừa qua. Hạ tầng giao thông kết nối được chú trọng đầu tư mạnh mẽ. Định hướng là thành phố hạt nhân ứng dụng công nghệ cao của cả nước.
Thành phố Thủ Đức có nhiều thế mạnh vượt trội, là lý do tiền đề thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội cho toàn TP.HCM.
Là trung tâm miền Đông Nam Bộ, cơ sở hạ tầng được đầu tư phát triển đồng bộ. Tạo điều kiện thuận lợi cho kết nối giao thông và tăng cường hợp tác kinh tế với các khu vực lân cận. Những công trình giao thông trọng điểm, là xương sống của nền kinh tế như:
❖ Tuyến Metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên dự kiến được đi vào hoạt động từ cuối năm 2021.
❖ Đường Vành đai 3 (Mỹ Phước – Tân Vạn – Nhơn Trạch) đang được bàn giao mặt bằng và thi công một số đoạn.
❖ Mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, QL1a, QL1k, XLHN, đường Vành đai 2…
❖ Những tuyến giao thông đường thủy trên sông Sài Gòn, Đồng Nai cũng được đầu tư phát triển.
Ngoài ra, TP. Thủ Đức cón có vị trí rất thuận lợi để phát triển ngành hậu cần logistics. Điều phối vận chuyển hàng hóa, đa dạng phương thức vận chuyển.
Hệ sinh thái khởi nghiệp đã hình thành và phát triển mạnh mẽ với sự tham gia từ các quỹ đầu tư trong và ngoài nước. Quy hoạch mang tính tập trung tại khu công nghệ cao quận 9 và làng Đại học Quốc gia Thủ Đức sẽ là chủ đạo. Đóng vai trò thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo cho TP. Thủ Đức trong tương lai.
Đã hình thành một số phân khu chức năng hiện hữu: khu đô thị Thủ Thiêm (chức năng thương mại – tài chính quốc tế); Trung tâm thể thao và sức khỏe Rạch Chiếc.
Những lý do về ưu điểm nổi trội kể trên chính là lợi thế cạnh tranh có thể giúp khu Đông – TP. Thủ Đức trở nên khác biệt với các đô thị trong vùng.
TP.HCM đã tổ chức Lễ công bố thành lập Thành phố Thủ Đức vào ngày 31/12/2021 theo Nghị quyết 1111 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Để chuẩn bị cho bộ máy chính quyền của Thành phố Thủ Đức,.TP.HCM đã đề xuất các cơ quan TW xem xét thêm về số lượng phó chủ tịch UBND TP Thủ Đức có tối đa là 4 người. Cơ quan chuyên môn thuộc UBND không quá 13 phòng. Số lượng phó phòng bình quân là 3 người/phòng.
Những câu hỏi thường gặp khi thành lập TP.Thủ Đức:
Thành phố trong lòng thành phố là mô hình mới và hết sức táo bạo, được áp dụng lần đầu tiên tại VN. Nhằm tạo nền tảng khuyến khích môi trường đầu tư, đào tạo nguồn lực chất lượng cao, ứng dụng công nghệ cho thành phố.
Dự kiến, đây sẽ là bệ phóng cho TP.HCM phát triển đi lên. Quá trình hình thành mô hình này cần cơ chế đặc thù từ TW.
Thành lập TP Thủ Đức được kỳ vọng sẽ trở thành khu vực dẫn dắt nền kinh tế. Tập trung vào kinh tế tri thức, trung tâm đổi mới sáng tạo, thúc đẩy sự phát triển chung của TP.HCM.
Nghị quyết được Ủy ban thường vụ Quốc hội thông qua với tỷ lệ tán thành 100%. Thời gian hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2021.
TP Thủ Đức được quy hoạch chia thành 6 khu chức năng chính, nhiệm vụ hỗ trợ lẫn nhau cùng phát triển.
✦ Khu đô thị Thủ Thiêm là trung tâm tài chính và kinh doanh mới của khu vực.
✦ Khu làng Đại học Quốc gia TP.HCM là nơi nghiên cứu, ứng dụng công nghệ cao.
✦ Khu công nghệ cao quận 9 định hướng trở thành trung tâm sản xuất tự động hóa.
✦ Khu đô thị thông minh Trường Thọ sẽ ứng dụng quản lý công nghệ cao.
✦ Khu Rạch Chiếc là trung tâm thể thao và sức khỏe.
✦ Khu đô thị sinh thái Tam Đa là nơi tạo điều kiện phát triển đô thị sáng tạo.
TP Thủ Đức được thành lập sau khi sát nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của 3 quận. TP Thủ Đức có 34 phường thuộc quận 2, quận 9 và Thủ Đức trước đây.
Diện tích tự nhiên gần 212 km2. Tổng dân số khoảng 1,1 triệu dân. Dự kiến sẽ đóng góp 30% GDP cho TP.HCM.